Eksport jest jednym z etapów rozwoju działalności gospodarczej. Po ugruntowaniu się pozycji przedsiębiorstwa na rynku dotychczasowym tj. lokalnym, regionalnym czy krajowym, ważnym kolejnym krokiem jest rozpoczęcie eksportu. Sukces we wdrożeniu sprzedaży na rynki zagraniczne, daje firmie wiele korzyści, nowy impuls do działania i rozwoju.
Jednak dla wielu firm z sektora MŚP, czyli mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, wymagania związane z rozpoczęciem działalności eksportowej są zbyt duże, aby mogły im sprostać samodzielnie.
Aby urzeczywistnić plany eksportu przez firmy, które nie są w stanie uczynić tego samodzielnie, to mogą one zrzeszać się w konsorcja eksportowe.
Konsorcjum eksportowe jest to wypracowane porozumienie w zakresie współdziałania przedsiębiorstw w celu zwiększenia swoich możliwości w zakresie eksportu i umożliwienia zrealizowania tych planów. W modelowym przypadku konsorcjum eksportowe składać się może z sześciu podmiotów, które nie stanowią dla siebie konkurencji w zakresie oferowanych produktów lub usług, co poskutkuje zwiększeniem oferty asortymentowej konsorcjum na rynek zagraniczny, na który zamierza wejść ono ze swoją ofertą handlową. Jednak w rzeczywistości mogą wystąpić różne sytuacje. Liczba zrzeszonych firm może być dowolna, a asortyment podmiotów będących w konsorcjum może nie tylko się uzupełniać, ale też może być wobec siebie konkurencyjny.
Do największych korzyści, które daje zrzeszenie w konsorcjum, należą:
- koszty związane z rozpoczęciem i prowadzeniem eksportu na rynek międzynarodowy, zostaną podzielone między wszystkich członków konsorcjum. A koszty te w przypadku konsorcjum nie będą znacznie większe niż wydatki firmy, która samodzielnie chciałaby prowadzić taki eksport. Tym samym mogą one obniżyć się do poziomu, który będzie akceptowalny dla każdego z członków konsorcjum i będzie on mógł prowadzić eksport, czego nie mógł uczynić wcześniej ze względu na niemożność przekroczenia bariery kosztowej;
- oferta handlowa zostanie uzupełniona i/lub poszerzona co zwiększa szansę na dotarcie do większej rzeszy odbiorców i prowadzi do lepszej pozycji negocjacyjnej z odbiorcami,
- większa elastyczność i możliwości w zakresie kształtowania polityki marketingowej, co może okazać się kluczowe na rynkach bardzo konkurencyjnych
Doświadczenia z krajów, gdzie konsorcjum eksportowe jest bardzo popularną i promowaną formą współpracy w zakresie eksportu, czyli z Hiszpanii i Włoch pokazują, ze firma działająca w konsorcjum w krótszym czasie osiąga korzyści z eksportu, niż gdyby prowadziłaby ten eksport samodzielnie.
Jednak zrzeszenie w konsorcjum ma swoje wady. Główną wadą jest rezygnacja z części w swoich interesów na rzecz porozumienia zawartego w ramach konsorcjum i nakreślonych dla niego celów działania.
Ponadto w polskich realiach tworzenie konsorcjów nie jest zbyt popularne, a w zasadzie ma charakter nikłego zjawiska. Wynika to z różnych trudności w nawiązaniu kooperacji miedzy przedsiębiorcami. Najistotniejsze przyczyny takiego stanu rzeczy zostały wymienione poniżej.
- Konkurencja między firmami, gdyż mimo chęci porozumienia, każda z firm chce się rozwijać we własnym zakresie.
- Firmy zrzeszone w konsorcjum będą osiągały zróżnicowane wyniki handlowe w zależności od takich czynników, jak: wkład czy dynamika rozwoju. Może przyczynić się to powstania niechęci do dalszej współpracy w ramach konsorcjum u niektórych jego członków.
- Tarcia odnośnie finansów i ekonomii, zwłaszcza w trakcie negocjacji, nadających kształt przyszłemu konsorcjum, i określaniu jego celów działania.
- Różny stopień zaangażowania w sprawy konsorcjum, co w przyszłości może prowadzić do konfliktów na tym tle, zwłaszcza przy podziale zysków. Niektórzy będą uważać, że tym firmom, które były mniej zaangażowane wprojekt należy się mniej, niż wynika z umowy.
Konsorcjum eksportowe..czy warto??
Konsorcjum eksportowe jest dla wielu firm z sektora MŚP szansą na eksport ze względu na możliwość pokonania bariery kosztowej i zmniejszenie ryzyka. Zrzeszenie w konsorcjum eksportowym przynosi wiele korzyści. Obniża koszty, zwiększa szansę na sukces i daje profity, które pojawiają się, gdy przedsiębiorstwo prowadzi skuteczny i efektywny eksport. Warto poszukiwać partnerów do konsorcjum, pokonywać niechęć i bariery związane z kooperacją, aby zrealizować swoje plany. Umożliwi to rozpoczęcie eksportu i rozwój przedsiębiorstwa, dzięki ekspansji eksportowej.